Oudste wandelroute van Nederland etappe 9 : Leersum - Elst - JTravelBlog (2024)

Nederland, Wandelen | 28 juli 2024 | Geen reacties

Dit is mijn verslag van etappe 9 van de oudste wandelroute van Nederland van Leersum naar Elst (Utrecht). Net als de vorige etappes heb ik deze etappe ook opgedeeld in meerdere etappes. Bij de ANWB noemen ze dit de 4e etappe. Het eerste deel van deze etappe loopt van Doorn naar Leersum en dit tweede deel dus van Leersum naar Elst. De afstand van deze etappe is 24 kilometer, veel te ver voor mij. Het deel van Leersum naar Elst is 16,9 kilometer, inclusief de delen om van en naar de bushaltes te lopen. Ik heb mijn eigen indeling van etappes gemaakt, dit omdat 25-30 kilometer voor mij niet haalbaar is. Ik wandel etappe voor etappe. Veel plezier bij het lezen van en het bekijken van de foto’s in deze blog over de etappe 9 van de oudste wandelroute van Nederland.

Na het Westerborkpad is de ‘Oudste wandelroute van Nederland’ van de ANWB mijn volgende lange afstandswandeling.

De nummering van 1 t/m 6 heb ik in mijn versie niet aangehouden. De links in de blogs zullen verwijzen naar de oorspronkelijke indeling.

Oudste wandelroute van Nederland

De eerste bewegwijzerde wandelroute van Nederland werd in 1914 door de ANWB geopend. De tweede voorzitter van de ANWB, de heer Pos, kwam met het idee om een bewegwijzerde wandelroute dwars door Nederland te maken als promotie voor de ANWB. Het dagelijks bestuur plaatste in de Kampioen een vacature om het hele traject in kaart te brengen. Er waren maar liefst 242 sollicitanten. J.D.H. Beckering, kapitein van het Indische Leger, was degene die de route mocht uitwerken.

De wandelroute was bewegwijzerd met ruim zevenhonderd bordjes. Daarnaast stonden onderweg vier stenen informatiepanelen. Ook werd er een boekje met extra informatie en wandelkaarten uitgegeven. Het hele project kostte 3000 gulden. Op 26 mei 1914 werd deze wandelroute geopend. Het traject werd in 1951 geactualiseerd. In 2011 werd de oorspronkelijke route opnieuw in kaart gebracht. Ongeveer 80% van de wandelroute is nog steeds te lopen over dezelfde wegen en paden als toen. De overige 20 procent is niet meer af te leggen omdat het Nederland is veranderd.

In het boekje ‘Te voet van Amsterdam naar Arnhem’ uit 1914 staat de oudste wandelroute van de ANWB beschreven: 150 kilometer van Station Amsterdam Muiderpoort, via het Gein naar het Gooi, Utrechtse Heuvelrug (Hilversum, Zeist, Maarn, Doorn, Amerongen), Rhenen, Wageningen, Heelsum, Oosterbeek en eindpunt Arnhem. Online heb ik een PDF bestand gevonden met het oorspronkelijke boekje van de Oudste wandelroute van Nederland.

De Oudste wandelroute van Nederland is door de ANWB verdeeld in zes etappes. De lengte van de etappes varieert van 21 tot 30 kilometer. De afstanden zijn voor mij te lang daarom heb ik mijn eigen etappe-indeling gemaakt. De route is vlak en voor ongeveer de helft verhard. Ik heb thuis de gratis ANWB Eropuit app gedownload om onderweg te kunnen navigeren mocht het nodig zijn. Op de website van de ANWB kun je de routebeschrijving en de GPS-bestanden downloaden. De ANWB heeft per etappe parkeerterreinen en bus- en treinhaltes vermeld, altijd handig als je je eigen indeling maakt. De ANWB heeft ook campingsuggesties opgenomen in de route.

Lees ook: Alles over GPX-bestanden en GPS-wandelen

Oudste wandelroute van Nederland etappe 9 : Leersum – Elst

Leersum

Met de bus reis ik naar de bushalte Lomboklaan in Leersum aan de N225. Vanaf de bushalte van buslijn 50 steek ik de drukke straat over en loop de Lomboklaan af. Aan het eind staat de Uilentoren. De Uilentoren is een uitkijktoren waarop vier uilen geplaatst zijn. Het is een zogenaamde folly, een fantasiebouwwerk, puur voor de lol gebouwd in opdracht van de eigenaar van het landgoed.

Uilentoren in Leersum

Achter de toren begint het bos. In het bos ligt een MTB route, zoals ik die vandaag meer zal tegenkomen. Gelukkig is het niet druk met mountainbikers. Aan het einde van dit bos kom ik uit op de Utrechtsebaan. Ik kies er voor om onverhard te lopen, dit omdat het asfaltpad smal is en het hier druk is met fietsrecreanten. Het is heerlijk weer om te wandelen.

Lombokbos

Landgoed Zuylestein

Ik loop via lange, slingerende en stijgende bospaden door een schitterend bosgebied en kom uit bij de Rijksstraatweg, de verbindingsweg tussen Leersum en Amerongen. De bospaden lopen stevig omhoog. Het is hier schitterend. Bij de Rijksstraatweg steek ik de straat over en loop onder de poort van landgoed Zuylestein door. Bij de poort bevindt zich een fraai 18e eeuws poortwachtershuis. Nu is dit een eenvoudig restaurant met terras. Ik kan niet echt mooie foto’s maken omdat het gebouw in de steigers staat omdat er een nieuwe lik verf wordt aangebracht.

Poortwachtershuis op Landgoed Zuylestein

De route gaat over een brede beukenlaan. Het statige landhuis Zuylestein is niet te zien, het staat achter een muur. Het landhuis werd gebouwd op de plek waar sinds eind 14e eeuw een kasteel stond. Het kasteel is aan het eind van de Tweede Wereldoorlog door bombardementen verloren gegaan. Deze plek staat ook wel bekend als ‘Ridderhofstad Hoge Heerlijkheid Zuylenstein’.

Landgoed Zuylestein

Ik kruis af en toe de wandelroutes Utrechtpad en het Trekvogelpad.

Amerongen en Kasteel Amerongen

Vanaf het landgoed kom ik uit in een open agrarisch land langs een paar boerderijen en bed & breakfasts. Ik loop richting de Lekdijk. Dit is Amerongen. Amerongen is ont dat zijn oorsprong heeft begin 12e eeuw. Amerongen was vroeger een agrarische gemeenschap. Amerongen was het decor van een slagveld in de 80-jarige oorlog (1568-1648). De Fransen houden er ook huis en het kasteel wordt door hen in brand gestoken. Het kasteel en de tabaksteelt (onderweg passeer ik het bordje tabaksmuseum en een oude tabakschuur) zijn belangrijk voor Amerongen. In het centrum staat de Andrieskerk.

Pad in Amerongen

In Amerongen loop ik langs Kasteel Amerongen. Op het plein voor het hek staan uitnodigende bankjes bij de parkeerplaats en fietsenstalling. Ik geniet hier van mijn lunchpauze. Daarna loop ik het terrein van het kasteel op.

Kasteel Amerongen ligt in de uiterwaarden van de Nederrijn. Kasteel Amerongen werd in 1286 gebouwd in opdracht van Graaf Floris V. In 1672 werd het kasteel door de Fransen verwoest. In 1680 werd het kasteel zoals het er nu uitzicht herbouwd. Godard graaf van Aldenburg Bentinck (hij overleed in 1940) was de laatste bewoner. Hij verleende onderdak aan keizer Wilhelm van Duitsland. Anderhalf jaar later verhuisde de keizer naar Huis Doorn in het nabijgelegen Doorn, een huis dat ik tijdens een eerdere etappe bezocht. Het kasteel bleef na 1940 onbewoond. Nu is Kasteel Amerongen een museum. Vanwege de nog af te leggen wandelafstand neem ik alleen kijkje op het terrein en zet ik een rondleiding door Kasteel Amerongen op mijn (lange) lijst van plekken die ik nog wil bezoeken. Van de buitenkant vind ik het kasteel meer op een landhuis lijken dan op een kasteel. Het terrein is ook kleiner dan het terrein van Huis Doorn. Het kasteel wordt omringd door grachten en historische tuinen. Een aanrader is Restobar Liz. Dit restaurant is gevestigd in de voormalige stallen van Kasteel Amerongen. De oude paardenstallen zijn verbouwd tot kasteelcafé. Het terras heeft een geweldig uitzicht op het kasteel en het plein voor het kasteel.

Entree: Volwassenen: Huis € 17,50, kinderen 4 t/m 18 jaar: € 8,50. Kinderen t/m 3 jaar: gratis. Museumkaarthouders: gratis. (Prijzen zijn van 2024).

Openingstijden: Dinsdag t/m zondag van 11.00 – 17.00 uur. Op zaterdag, zondag en feestdagen loop je op eigen gelegenheid door het kasteel. Het kasteel is op dinsdag t/m vrijdag alleen met een gids in een rondleiding van 75 minuten te bezichtigen.

Adres: Drostestraat 20, 3958 BK Amerongen.

Website: Kasteel Amerongen

Kasteel Amerongen

Omdat ik nog een fikse wandeling voor de boeg heb, besluit ik de rondleiding op een ander moment te doen. Nu loop ik na mijn bezoek aan het buitenterrein door Amerongen, langs de Andrieskerk naar de Koningin Wilhelminaweg. Een mooi stukje door Amerongen.

Andrieskerk in Amerongen

De route gaat via de Koenestraat maar ik besluit na het oversteken van de Koningin Wilhelminaweg rechtdoor te lopen en via Holleweg te lopen. Uiteindelijk kom ik aan het eind van de weg op hetzelfde punt uit, via de Koenestraat loop ik zelfs om. Het is een saai stukje dwars door een woonwijk.

Amerongse Bos

Aan het eind van de Holleweg kom ik uit bij bosrand van één van de oudste bossen op de Utrechtse Heuvelrug: het Amerongse Bos. De paden stijgen ook hier weer. Het Amerongse Bos ligt op en rond de Amerongse Berg en is bijna 100 hectare. De Amerongse berg is het hoogste punt van de Utrechtse Heuvelrug en van de provincie Utrecht. De Amerongse Berg is 69 meter hoog. Een lekkere klim want het bospad gaat goed omhoog. Sommige bomen staan hier al sinds 1770.

Amerongse Bos

Gelukkig staat boven een bankje bij een heideveld. Ik neem hier even rust want ik begin de vermoeidheid te voelen. Ik ben aanbeland bij de Salamanderweide met uitzicht op de heide (die nog niet bloeit) en de Betuwe. op een informatiebord staat informatie over de Salamanderweide. Hier leefden eeuwen geleden, ten tijde dat de heren van Amerongen hier hun jachtbos hadden, salamanders. De naam is nooit aangepast. Vanaf het bankje geniet ik van het uitzicht. Ik lees later dat je de kerken van Maurik en Zoelen en bij helder zicht ook het stadje Buren kunnen zien liggen.

Salamanderweide

Via smalle en slingerende bospaadjes loop ik verder. Het eindpunt is Elst maar ik zie helemaal niets van Elst.

Aan de kanten staat St. Jacobskruid. Ik maak een paar mooie foto’s van deze bloemen met de dagpauwoog. De gele bloemen zijn giftig.

Dagpauwvlinder op St. Jacobskruid

Onderweg passeer ik een grafheuvel, waar niets bijzonders aan te zien is, maar het laat je stilstaan bij de prehistorische bewoning van dit gebied.

Grafheuvel

Landgoed Prattenburg

Bij Landgoed Prattenburg heb ik de mogelijkheid om door te lopen naar de Veenendaalsestraatweg of om naar de bushalte Franseweg te lopen. De route gaat nog een stukje verder om het heideveld De Kleine heide heen. Ook dit veld bloeit nog niet. Vanaf een bankje heb ik een mooi uitzicht.

De Kleine Heide

Landgoed Prattenburg is een van de vele buitenplaatsen op de Utrechtse Heuvelrug. Het is een 400 hectare groot bos met een aantal kleine heideterreinen. van de gebouwen op het landgoed zie ik tijdens mijn wandeling niets.

Landgoed Plattenburg

Veenendaalsestraatweg

Ik verlaat het landgoed via mooie bospaden met bomenrijen. Aan het eind sta ik op de Veenendaalsestraatweg. Aan de overkant staat het bord van de oudste wandelroute van Nederland zoals ik die onderweg al meer gezien heb.

Vanaf dit punt loop ik naar de bushalte Rhenendael-West. Dit is niet het mooiste deel. Ik loop via het fietspad langs de drukke doorgaande weg richting Veenendaal. Net voor Veenendaal staat de bushalte. Ik heb nog even tijd. De bus gaat hier om de 30 minuten en de bus was net 10 minuten geleden vertrokken. Geeft mij tijd om mijn spullen op te ruimen en even bij te komen van deze voor mijn doen toch wel lange wandeling.

Ik reis met de bus terug naar Utrecht Centraal Station om vandaar met de trein naar Schiphol te reizen en met de bus van Schiphol naar mijn woonplaats. Het was een mooie maar lange wandeling.

Etappe 9 van de oudste wandelroute van Nederland van Leersum via Amerongen naar het buitengebied van Elst vond ik een hele leuke etappe. De hele route is, met uitzondering van de Lomboklaan in Leersum tot aan de Uilentoren, het deel door Amerongen en het deel naar de bushalte Rhenendael-West, is onverhard. Het is een heerlijke wandeling door de bossen. Onderweg loop ik voorbij Kasteel Amerongen, ik neem een kijkje op het buitenterrein maar neem niet de tijd om het kasteel aan de binnenkant te bekijken. Ik heb nog een flinke wandeling voor de boeg vanaf Amerongen.

Mijn route

Praktische informatie

Afstand van etappe 9 van de oudste wandelroute van Nederland

De negende etappe van de oudste wandelroute van Nederland loopt van Leersum naar Elst. De afstand van deze negende etappe is 16,9 kilometer inclusief het deel van bushalte door de Lomboklaan in Leersum tot aan de Uilentoren en het deel vanaf Residence Rhenen naar de bushalte Rhenen, Rhenendael-West. Dit laatste stukje hoort niet bij de etappe. Het is ongeveer 15 minuten lopen langs de drukke doorgaande weg naar de bushalte. De route loopt grotendeels over onverharde bospaden.

Bereikbaarheid van etappe 9 van de oudste wandelroute van Nederland

Leersum ligt aan de route van buslijn 50. Vanaf Utrecht CS reis ik per trein naar treinstation Driebergen-Zeist. Je kunt ook helemaal met de bus vanaf Utrecht Centraal Station met buslijn 50 van Syntus. Uitstaphalte is bushalte Leersum Lomboklaan.
Terug neem ik bus 50 vanaf de bushalte Rhenen, Rhenendael-West naar Utrecht Centraal Station. Een hele lange busrit maar ik wil op Utrecht CS een hapje eten. Ik moet wachten tot 18.30 uur voor ik met korting met de trein kan reizen. Dan maar een lange busrit. Ik reis met de trein vanaf Utrecht Centraal Station naar Schiphol en vanaf daar heb ik de bus naar mijn woonplaats genomen.

Horeca onderweg

In de bossen liggen geen horecagelegenheden. In Doorn, Amerongen en Leersum zijn genoeg horecagelegenheden. Als je Kasteel Amerongen bezoekt is naast het kasteel Restobar Liz waar je een kop koffie/thee met iets lekkers kunt kopen en kunt lunchen op het terras met uitzicht op het kasteel of binnen. Restobar Liz is gevestigd in de voormalige stallen van Kasteel Amerongen.

Overnachten onderweg

In Leersum, Amerongen en Elst en omgeving zijn verschillende accommodaties waar je kunt overnachten.

Onderweg zijn er ook genoeg natuurhuisjes in Leersum, Amerongen en Elst en omgeving te boeken waar je in de natuur kunt uitrusten van je wandeling. De natuurhuisjes liggen vaak diep verscholen in de bossen.

Heb jij wel eens een etappe van de oudste wandelroute van Nederland gelopen? Wat vond je er van? Heb je een andere aanbeveling voor een lange-afstandswandeling?

Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.

Vind je mijn blogs leuk? Koop dan een kop koffie voor me door op de button hieronder te klikken en ik zorg ervoor dat jij kunt blijven genieten van de reisverhalen en reistips op mijn websites.

Meer lezen

• Oudste wandelroute van Nederland etappe 4 : Hilversum – Den Dolder
• Oudste wandelroute van Nederland etappe 5 : Den Dolder – Zeist
• Oudste wandelroute van Nederland etappe 6 : Zeist – Maarn
• Oudste wandelroute van Nederland etappe 7 : Maarn – Doorn
• Oudste wandelroute van Nederland etappe 8 : Doorn – Leersum
• Oudste wandelroute van Nederland
• De Lange-Afstand-Wandelpaden (LAW’s) in Nederland
• Alles over GPX-bestanden en GPS-wandelen
• Wandelen

Volg JTravel op Facebook, Instagram, Threads, Twitter, Mastodon, Bluesky, Pinterest, Bloglovin’ en YouTube.

Bewaar op Pinterest

Gerelateerd

Geen reacties